Վաչե Հարությունյանի բլոգ

Ծիծեռնակը բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Մեկ անգամ էր նա բույն շինել
Եվ շատ անգամ կարկատել,
Բայց այս անգամ վերադարձին
Բույնն ավերակ էր գտել:
Այժմ նորից բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Նա հիշում էր անցած տարին
Իր սնուցած ձագերին,
Որոնց ճամփին հափշտակեց
Արյունարբու թշնամին:
Բայց նա կրկին բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:

Առաջադրանքներ

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը` դուրս գրելով ու բացատրելով անծանոթ բառերը:
   
2. Ընդգծված բառերը փոխարինի’ր հոմանիշ բառերով, կարդա’ ու դիտարկումներ արա:
   շինում-սարքում
   շյուղ-Ծղոտ
   սնուցած-սնված
   այժմ-հիմա
   հափշտակել-գողանաս
   կրկին-նորից
   
3. Բանաստեղծության համար նոր վերնագիր հորինի՛ր։
   հարազատ վայր որը քանդվում է
4. Ո՞վ է այս բանաստեղծության հերոսը:
   ծիծեռնակը
5. Բնութագրի՛ր ծիծեռնակին:
6. աշխատասեր, ուժեղ
7. Մանրամասն բնութագրիր ծիծեռնակին` օգտվելով բանաստեղծության բնութագրումներից:
   
   նա շատ ուզեղ ծիծեռնակ է որովհյև աննդատ նրա բույնը քանդվումեր իսկ նա չեր հանձնվում և շարունակում եր սարքես
   
8. Առանձնացրո’ւ քեզ ամենից դուր եկած հատվածը
   Բույնն ավերակ էր գտել:
   Այժմ նորից բույն էր շինում,
   Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
10. Ի՞նչ գիտես ծիծեռնակների մասին: Պատմի՛ր:
    
11. Ծիծեռնակները լինում են տարբեր տեսակներ։ Տեսակները մոտ 79 են։ Կան ծիծեռնակներ որոնց ապրելակերպը նման է մյուս ծիծեռնակներին։ Ծիծեռնակները ունենում են մկրատաձև պոչեր։ Նրանք սնվում են միջատներով։ Որսի ժամանակ որսում են՝ որդեր և բլոճներ։ Ծիծեռնակները տարածված են Եվրոպայում, Ասիայում, Իսրայելում, Աֆրիկայում։ Ծիծեռնակի թռճելով մարիկ կանխագուշակում են եղանակը։
12. Օրինակ՝ Եթե ծիծեռնակները բարձր են թռչում ուրեմն արևոտ օր է սպասվում, իսկ եթե ցածր են թռչում ուրեմն օրը անձրևոտ է լինելու։
13. Տները կառուցում են տարբեր ճյուղերից և իրենց թուքով ճյուղերը իրար ամրացնում։
14. Քաղաքային ծիծեռնակների բույնը լինում է կլոր, իսկ գյուղական ծիծեռնակներինը բաժականաման։
15. Ձմռանը նրանք թռչում են տաք երկրներ և երբ մեզ մոտ եղանակը տաքանում է նրանք վերադառնում են։ Հիմնականում գալիս են ապրիլին, մայիսին կամ հունիսին։ Մայիսից մինչև հունիս ձագեր են հանում։ Նրանք հանում են 4-6 ձագ և բույն շինում 1000 – 5000 հատ։
16. Ծիծեռնակները համեմատաբար մյուս թռչունների նրանք ավելի հաճախ են իջնում գետնին։

1. Տեղեկատվական աղբյուրներից նյութեր հավաքիր ծիծեռնակների մասին:
   Ծիծեռնակները – Կրթադիտակ (krtaditak.am)

В день своего рождения Коля проснулся рано. А вот и  подарки! Барабан и дудка – скорее всего от папы.  Книга, краски, карандаши – от мамы.
– У меня тоже есть для тебя подарок, – сказала  сестрёнка Катя, – волшебный!
И Катя повела брата к озеру. Мама с папой тоже  пошли. На берегу Катя достала маленький колокольчик и  позвонила. Вдруг выплыли рыбки. Они подплыли почти к Катиным ногам. Катя стала бросать рыбкам крошки  хлеба. Весело было смотреть, как рыбки глотали крошки, толкали друг друга и ссорились.
– Вот тебе мой волшебный подарок. – И Катя дала  колокольчик брату.
Коля запрыгал от радости и спросил:
– А если я позвоню у речки, рыбки тоже приплывут?
– Нет, только здесь, – ответила Катя. – Я целый месяц ходила сюда, бросала крошки и звонила в колокольчик. Вот рыбки и собираются на звон.

1.Отгадаем загадки. Отгадать их вам поможет рассказ „Колокольчик”

Бьют в него – и звон несётся,
Что малиновым зовётся.

Не хожу и не летаю,

Я бываю золотая.
А попробуй догони!

Ну-ка в сказку загляни.
Колокольчик

2. Вопросы

1.Какие подарки получил Коля в день своего рождения? От папы- барабан и дудка>От мамы- книга, краски, карандаши > От сестрёнки волшебный колокольчик.
2.Какой подарок понравился ему больше всего? Почему? Волшебный колокольчик. Потому что он был волшебный.

3. Составь предложения со словами: подарок, книга, краски, карандаши, рыбки.
На день рождения мне подарили много подарков.
Я прочитал много интересных книг.
Мне подарили краски.
Рисовали меня интересными карандашами.
В океане плавают красивые рыбы.

4.

РекламаPOSTED IN

Ես մի հասարակ սեղան եմ, ես ունեմ իմ աթոռը դպրոցում։ 4․2-ից Վաչեն ու Գալե նրանք լավ ընկերներ են ։ Մրցում են թե իրենցից ով առաջինը կմտնի դասարան և ամեն դասին։ Երբ գալիս է մայրենի դասը նրանք երկուսով մտնում են դասարան և պայուսակը գցում իմ վրա։ << Ախր ետ սեղանի կեռիկը ինչի համարը ։>>

Մարկոն և Միրկոն`այդ սարսափելի երկվորյակները,  չէին հարգում քերականությունը և տանել չէին կարողանում քերականական վարժությունները: Դժբախտներ, նրանք նույնիսկ չէին պատկերացնում, թե  ինչ կարող է գալ իրենց գլխին: Երեկ Ուսուցիչ Քերականը նրանց  հանձնարարել էր գոյականների մոտ բայեր գրել: Տեսեք, թե ինչ էին գրել այդ անպիտանները:
_ Կատուն ոռնում է։ Այծերը հաչում են։ Գայլը գրում է։ Մուկը մլավում է։ Առյուծը  բառաչում է:
Դեռ չէին գրել վերջացրել, պատուհանի  մոտ  հայտնվեց Առյուծը և  թռավ սենյակ: Նա բարկացած էր.
_ Այդպե՞ս: Ուրեմն  ես բառաչո՞ւմ  եմ՝  բե-ե-ե-ե, բե-ե՜… հիմա ես ձեզ բառաչել ցույց կտամ:
Առյուծը իր աջ  թաթով պոկեց  Մարկոյի գլուխը, իսկ ձախ թաթով Միրկոյի գլուխը  և խփեց  իրար:
Լավ է, որ այդ  երկու  սարսափելի  երկվորյակների   գլուխները չվնասվեցին: Առյուծը գլուխները տեղերում դրեց: Բայց կատաղած Առյուծն ամեն ինչ խառնեց  իրար՝  Մարկոյի  գլուխը դրեց Միրկոյի գլխի տեղը, իսկ Միրկոյի գլուխը՝ Մարկոյի գլխի տեղը: Երբ նրանց մայրիկը տուն եկավ, շատ չարչարվեց և շատ սոսինձ օգտագործեց, որ նրանց գլուխները կրկին դնի իրենց տեղերը: Իսկ սոսինձը հիմա այնքա՜ն թանկ է: 

Առաջադրանքներ

• Կարդա՛ հեքիաթը և փորձի՛ր նկարագրել ուսուցիչ Քերականին։
  Ուսուցիչ Քերականը մայրենի լեզվի դասավանդող էր։
• Հեքիաթից դո՛ւրս գրիր հինգ բայ (գործողություն ցույց տվող բառ)։
  Գալ, հարգել, հաչել, գրել, մլավել
• Հեքիաթից դո՛ւրս գրիր երեք համառոտ նախադասություն և ընդարձակի՛ր։
  Սև կատուն անընդհատ բարձր ոռնում է։ Հովվի տարօրինակ այծերը հաչում են։ Մոխրագույն և սարսափելի գայլը գրում է։
• Առանձնացրո՛ւ ամենից զվարճալի հատվածը և հիմնավորի՛ր ընտրությունդ։
  Ինձ ամենից շատ դուր եկավ այն մասը, որ կատաղած Առյուծն ամեն ինչ խառնեց  իրար՝  Մարկոյի  գլուխը դրեց Միրկոյի գլխի տեղը, իսկ Միրկոյի գլուխը՝ Մարկոյի գլխի տեղը:
• Շարունակի’ր միտքը մի քանի նախադասությամբ։   Շշմած կարագը երազում էր․․․
• Ի՞նչ կլիներ, եթե։

Եթե բառաչող առյուծը հայտնվեր ձեր դասարանում, անտառում․․․

Եթե մուկը մլավեր ․․․

Եթե մարդիկ իրար ողջունելիս ապտակեին միմյանց․․․

Եթե արևի փոխարեն առավոտյան լուսինը դուրս գար, իսկ լուսնի փոխարեն՝ արևը։

• Ով ի՞նչ է անում․ գրի՛ր։

Առյուծը-մռնչում է

Ոչխարը-բառաչում է

Խոզը-խռխռում է

Հավը-կչկչում է

Այծը-մկկում է

Կատուն-մլավում է

Նշված գոյականների դիմաց ծիծաղելի ածականներ գրի՛ր.

Շատախոս շերեփ

Անպոչ հեռախոս

Հազար տարեկան զանգ
Տասը ոտանի պղպեղ

Մկանից վախեցող արջ

Քնած նարինջ

Օրինակ՝ շատախոս շերեփ․․․․․

Միևնույն կարգի գործողություններ պարունակող արտահայտություններ

Գումարումն ու հանումը միևնույն կարգի գործողություններ են:
Բազմապատկումն ու բաժանումը նույնպես միևնույն կարգի գործողություններ են:

Արտահայտության արժեքը հաշվելիս միևնույն կարգի գործողությունները կատարվում են հերթականությամբ` ձախից աջ:

Օրինակ1`

1       2       3           

3150 – 129 + 318 + 4812 = 8151

1) – 3 1 5 0 2) + 3 0 2 1 3) + 3 3 3 9
1 2 9 3 1 8 4 8 1 2
3 0 2 1 3 3 3 9 8 1 5 1

Օրինակ2`

1       2       3           

215 · 4 : 20 · 30 = 1290

1) . 2 1 5 2) – 8 6 0 2 0 3) . 4 3
4 8 4 3 3 0
8 6 0 0- 6 1 2 9 0
6
0
Առաջադրանքներ
Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը
9605-690+134568-2036=141447
3690-2559+778-1200=709
1000:4·80:200=100
33600:60:70·22=176
216·40:80·30= 540
5100:6‧50:20=2125
2187-725+96782-7106=91138
2000‧4։20·70=28000
336000։600։70‧11=88

Մեղուն մեկ անգամ հարցրեց իր տիրոջը:
— Քո կենդանիներից ո՞րն է ամենից օգտակարը:
— Գիտեմ, դու երևի կարծում ես, թե ամենից օգտակարը դու ես, բայց սխալվում ես, —
պատասխանեց տերը:
— Ինչպե՞ս, տեր, ո՞րն է այն կենդանին, որ ինձանից ավելի օգտակար է:
— Ոչխարը:
— Այդ հաշիվ չէ, տեր. ոչխարը իմ հասակակից չէ: Նա մի ահագին կենդանի է, իսկ ես մի
միջատ եմ: Դու պետք է ինձ իմ ընկերների հետ համեմատես:
— Շատ բարի. շերամը քեզ պես փոքր է, բայց քեզանից շատ օգուտ է տալիս:
— Շերամը ո՞րն է:
— Շերամն այն իմաստուն որդն է, որ մեզ համար աննման քնքուշ մետաքս է շինում:
— Հա˜ , իմացա, այդ այն շատակեր ճիճուն չէ՞, որին անդադար կերակրում եք թթան
տերևներով:
— Նա ինքն է:
— Բայց գիտե՞ս, տեր, նրա չափ որ մեզ էլ կերակրեք, մենք մեղրի տեղ ոսկի կշինենք ձեզ
համար: Դուք ոչ մի կենդանի չունեք, որ իր կերակուրը մեզ նման ինքը լինի շինելիս և
ուրիշներին էլ բաժին լինի տալիս: Այնպես չէ՞, պարոնս:
— Այո, այդ կողմից դու ուղիղ ես . մենք դեպի ձեզ շատ ապերախտ ենք, որովհետև
բոլորովին անխնամ ենք թողնում ձեզ…
Մեղուն ուրախացավ տիրոջ պատասխանիցը և թռավ նստեց վարդենու վրա:

Առաջադրանքներ

Պատմվածքից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող բառերը։

Օրինակ՝ օգտակար լսում ենք՝ ք հնչյունը, բայց գրում ենք՝ գ-ով։

անդադար-անդաթար

մարդ,-մարթ

կենդանի-կենթանի

,անգամ,-անքամ

օգուտ-օքուտ

Դո՛ւրս գրիր եզակի թվով գործածված գոյականները և դարձրո՛ւ հոգնակի։

Օրինակ՝ մեղու-մեղուներ,

քնքուշ-քնքուշներ

տերև-տերևներ

փոքր-փորքրներ

ճիճու-ճիճուներ

կենդանի-կենանիները

շերամ-շերամներ

Տեքստից դո՛ւրս գրիր գործողություն ցույց տվող բառեր։

Օրինակ՝ հարցնել, կարծել։

համեմատել,կերակրել,շնել,ուրաղացավ

Պատմվածքում ո՞ր ածականով են բնութագրվում հետևյալ բառերը։

կենդանի-օգտակար

շերամ-իմաստունն

մետաքս-աննմնամ

ճիճու-շատակեր

Առանձնացրո՛ւ այն բառերը, որոնք կարող ես բացատրել առանց բառարանի օգնության։

ճիճու-ագահ

իմաստուն-ղելացի

Տրված ածանցավոր բառերը բաժանիր բաղադրիչների՝ առանձնացնելով արմատներն ու ածանցները։

Օրինակ՝ աննման-ան-նման

անդադա-ամ-դադար

ապերախտ,-ապ-երախտ

անխնամ-ան-խնամ

արդենի-ար-դենի